معلولیت نمی‌تواند محدودیت باشد

محمد معین وطن خواه | شهرآرانیوز؛ همواره شاهد نام گذاری روز‌های مختلف در تقویم سازمان ملل هستیم. روز جهانی معلولان که مصادف است با سوم دسامبر هرسال، یکی از همین روزهاست که پشت سر گذاشتیم. هدف از نام گذاری این روز، ارتقای فرهنگ عمومی جوامع در زمینه حقوق اجتماعی معلولان و افزایش همکاری این افراد در حوزه‌های فرهنگی، اقتصادی و سیاسی است. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، بالغ بر ۵۰۰ میلیون نفر از جمعیت جهان از انواع معلولیت‌های جسمی و ذهنی رنج می‌برند. در عین حال، جامعه معلولان با همه محدودیت‌های اجتماعی، به دنبال فرصتی است که از توانایی‌های خود در جهت توسعه و پیشرفت جامعه بهره گیرد.

 

 

شخص دارای معلولیت به دلیل موانع ظاهری و اجتماعی با محدودیت‌هایی در زندگی خود مواجه است. بر اساس تعریف جهانی، معلول به شخصی گفته می‌شود که بر اثر نقص جسمی یا ذهنی، اختلال چشمگیری به طور مستمر بر سلامت و کارایی عمومی یا شئون اجتماعی او به وجود آید به نحوی که این اختلال از استقلال فردی، اجتماعی و اقتصادی وی بکاهد. اما نکته مهم این است که هیچ کدام از نقص‌های ظاهری شخص معلول نباید ملاک تعیین میزان دسترسی وی به امکانات اجتماعی باشد. به عبارت دیگر، همه حقوق این افراد برخاسته از نیاز‌های اساسی است که یک فرد فارغ از محدودیت‌های حسی و حرکتی و تنها به دلیل جوهره انسانی از آنان برخوردار است. بهره مندی از خدمات آموزش و پرورش، بهداشت، مسکن، امکانات تفریحی و ... حقوق بنیادین معلولان به شمار می‌رود و شایسته است همه افراد جامعه فارغ از هرگونه نگاه ترحم آمیز، به حقوق این افراد احترام بگذارند.

 

به طور کلی معلولان از لحاظ تلاش و استعداد با سایر افراد جامعه تفاوتی ندارند و می‌توانند به موفقیت‌هایی چشمگیر دست یابند، زیرا «اراده» و «پشت کار» واژه‌هایی هستند که در زندگی آنان رنگ و بوی دیگری دارد. با وجود ضعف امکانات شهری یا دسترسی حداقلی معلولان به خدمات آموزشی و درمانی، اراده این افراد در مسیر زندگی و اعتقاد راسخ به تغییر محیط پیرامون توانسته است محدودیت‌های روزمره را در نگاهشان کم اهمیت جلوه دهد و زمینه موفقیت‌های بسیاری را برای آنان فراهم آورد، زیرا همواره معتقدند معلولیت بخشی از داستان زندگی آن هاست.

 

 

خوشبختانه طی چند سال اخیر تلاش‌های بسیاری در جهت شناسایی و حمایت از افراد دارای معلولیت صورت پذیرفته است. ایجاد زمینه مشارکت فعال در جامعه، تشخیص توانایی‌های این افراد و نیز جلوگیری از انحطاط استعداد‌های آنان همواره از اصلی‌ترین اهداف فعالان حوزه حقوق معلولان بوده است، اما آنچه که اهمیت دارد نحوه تعامل سایر شهروندان جامعه با این افراد است. در این زمینه باید گفت که شخص دارای معلولیت صرف نظر از هر گونه نگاه ترحم آمیز، به رفتار محترمانه نیازمند است. بی شک، پذیرش این افراد به عنوان شهروندان جامعه نقش درخوری در زندگی و موفقیت‌های آنان خواهد داشت.